১০১৩. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং পরিযাপুণন্তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং পরিযাপুণিস্সন্তি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং পরিযাপুণিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং পরিযাপুণন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং পরিযাপুণিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু –
১০১৪. ‘‘যা পন ভিক্খুনী তিরচ্ছানৰিজ্জং পরিযাপুণেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০১৫. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। তিরচ্ছানৰিজ্জা [তিরচ্ছানৰিজ্জং (ক॰)] নাম যং কিঞ্চি বাহিরকং অনত্থসংহিতং। পরিযাপুণেয্যাতি পদেন পরিযাপুণাতি, পদে পদে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অক্খরায পরিযাপুণাতি, অক্খরক্খরায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০১৬. অনাপত্তি লেখং পরিযাপুণাতি, ধারণং পরিযাপুণাতি, গুত্তত্থায পরিত্তং পরিযাপুণাতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। নৰমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১০. দসমসিক্খাপদং ১০১৭. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং ৰাচেন্তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং ৰাচেস্সন্তি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং ৰাচেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং ৰাচেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তিরচ্ছানৰিজ্জং ৰাচেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০১৮. ‘‘যা পন ভিক্খুনী তিরচ্ছানৰিজ্জং ৰাচেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০১৯. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। তিরচ্ছানৰিজ্জা [তিরচ্ছানৰিজ্জং (ক॰)] নাম যং কিঞ্চি বাহিরকং অনত্থসংহিতং। ৰাচেয্যাতি পদেন ৰাচেতি, পদে পদে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অক্খরায ৰাচেতি, অক্খরক্খরায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০২০. অনাপত্তি লেখং ৰাচেতি, ধারণং ৰাচেতি, গুত্তত্থায পরিত্তং ৰাচেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। চিত্তাগারৰগ্গো পঞ্চমো। ৬. আরামৰগ্গো ১. পঠমসিক্খাপদং ১০২১. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন সম্বহুলা ভিক্খূ গামকাৰাসে একচীৰরা চীৰরকম্মং করোন্তি। ভিক্খুনিযো অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসিত্ৰা যেন তে ভিক্খূ তেনুপসঙ্কমিংসু। ভিক্খূ উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ‘‘যা পন ভিক্খুনী অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। এৰঞ্চিদং ভগৰতা ভিক্খুনীনং সিক্খাপদং পঞ্ঞত্তং হোতি। ১০২২. তেন খো পন সমযেন তে ভিক্খূ তম্হা আৰাসা পক্কমিংসু। ভিক্খুনিযো – ‘‘অয্যা পক্কন্তা’’তি, আরামং নাগমংসু। অথ খো তে ভিক্খূ পুনদেৰ তং আৰাসং পচ্চাগচ্ছিংসু। ভিক্খুনিযো – ‘‘অয্যা আগতা’’তি, আপুচ্ছা আরামং পৰিসিত্ৰা যেন তে ভিক্খূ তেনুপসঙ্কমিংসু; উপসঙ্কমিত্ৰা তে ভিক্খূ অভিৰাদেত্ৰা একমন্তং অট্ঠংসু। একমন্তং ঠিতা খো তা ভিক্খুনিযো তে ভিক্খূ এতদৰোচুং – ‘‘কিস্স তুম্হে, ভগিনিযো, আরামং নেৰ সম্মজ্জিত্থ ন পানীযং পরিভোজনীযং উপট্ঠাপিত্থাতি? ভগৰতা, অয্যা, সিক্খাপদং পঞ্ঞত্তং [পঞ্ঞত্তং হোতি (ক॰)] হোতি – ‘‘ন অনাপুচ্ছা আরামো পৰিসিতব্বো’’তি। তেন মযং ন আগমিম্হা’’তি। ভগৰতো এতমত্থং আরোচেসুং…পে॰… অনুজানামি, ভিক্খৰে, সন্তং ভিক্খুং আপুচ্ছা আরামং পৰিসিতুং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ‘‘যা পন ভিক্খুনী সন্তং ভিক্খুং অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। এৰঞ্চিদং ভগৰতা ভিক্খুনীনং সিক্খাপদং পঞ্ঞত্তং হোতি। ১০২৩. তেন খো পন সমযেন তে ভিক্খূ তম্হা আৰাসা পক্কমিত্ৰা পুনদেৰ তং আৰাসং পচ্চাগচ্ছিংসু। ভিক্খুনিযো – ‘‘অয্যা পক্কন্তা’’তি অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসিংসু। তাসং কুক্কুচ্চং অহোসি – ‘‘ভগৰতা সিক্খাপদং পঞ্ঞত্তং – ‘ন সন্তং ভিক্খুং অনাপুচ্ছা আরামো পৰিসিতব্বো’তি। মযঞ্চম্হা সন্তং ভিক্খুং অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসিম্হা। কচ্চি নু খো মযং পাচিত্তিযং আপত্তিং আপন্না’’তি…পে॰… ভগৰতো এতমত্থং আরোচেসুং। অথ খো ভগৰা এতস্মিং নিদানে এতস্মিং পকরণে ধম্মিং কথং কত্ৰা ভিক্খূ আমন্তেসি…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০২৪. ‘‘যা পন ভিক্খুনী জানং সভিক্খুকং আরামং অনাপুচ্ছা পৰিসেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০২৫. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। জানাতি নাম সামং ৰা জানাতি, অঞ্ঞে ৰা তস্সা আরোচেন্তি, তে ৰা আরোচেন্তি। সভিক্খুকো নাম আরামো যত্থ ভিক্খূ রুক্খমূলেপি ৰসন্তি। অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসেয্যাতি ভিক্খুং ৰা সামণেরং ৰা আরামিকং ৰা অনাপুচ্ছা পরিক্খিত্তস্স আরামস্স পরিক্খেপং অতিক্কামেন্তিযা আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অপরিক্খিত্তস্স আরামস্স উপচারং ওক্কমন্তিযা আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০২৬. সভিক্খুকে সভিক্খুকসঞ্ঞা সন্তং ভিক্খুং অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। সভিক্খুকে ৰেমতিকা সন্তং ভিক্খুং অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসতি, আপত্তি দুক্কটস্স। সভিক্খুকে অভিক্খুকসঞ্ঞা সন্তং ভিক্খুং অনাপুচ্ছা আরামং পৰিসতি, অনাপত্তি। অভিক্খুকে সভিক্খুকসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অভিক্খুকে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অভিক্খুকে অভিক্খুকসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১০২৭. অনাপত্তি সন্তং ভিক্খুং আপুচ্ছা পৰিসতি, অসন্তং ভিক্খুং অনাপুচ্ছা পৰিসতি, সীসানুলোকিকা গচ্ছতি, যত্থ ভিক্খুনিযো সন্নিপতিতা হোন্তি তত্থ গচ্ছতি, আরামেন মগ্গো হোতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। পঠমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ২. দুতিযসিক্খাপদং ১০২৮. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা ৰেসালিযং ৰিহরতি মহাৰনে কূটাগারসালাযং। তেন খো পন সমযেন আযস্মতো উপালিস্স উপজ্ঝাযো আযস্মা কপ্পিতকো সুসানে ৰিহরতি। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযানং ভিক্খুনীনং মহত্তরা[মহন্ততরা (সী॰)] ভিক্খুনী কালঙ্কতা হোতি। ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো তং ভিক্খুনিং নীহরিত্ৰা আযস্মতো কপ্পিতকস্স ৰিহারস্স অৰিদূরে ঝাপেত্ৰা থূপং কত্ৰা গন্ত্ৰা তস্মিং থূপে রোদন্তি। অথ খো আযস্মা কপ্পিতকো তেন সদ্দেন উব্বাল়্হো তং থূপং ভিন্দিত্ৰা পকিরেসি। ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো – ‘‘ইমিনা কপ্পিতকেন অম্হাকং অয্যায থূপো ভিন্নো, হন্দ নং ঘাতেমা’’তি, মন্তেসুং । অঞ্ঞতরা ভিক্খুনী আযস্মতো উপালিস্স এতমত্থং আরোচেসি। আযস্মা উপালি আযস্মতো কপ্পিতকস্স এতমত্থং আরোচেসি। অথ খো আযস্মা কপ্পিতকো ৰিহারা নিক্খমিত্ৰা নিলীনো অচ্ছি। অথ খো ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো যেনাযস্মতো কপ্পিতকস্স ৰিহারো তেনুপসঙ্কমিংসু ; উপসঙ্কমিত্ৰা আযস্মতো কপ্পিতকস্স ৰিহারং পাসাণেহি চ লেড্ডূহি চ ওত্থরাপেত্ৰা, ‘‘মতো কপ্পিতকো’’তি পক্কমিংসু। অথ খো আযস্মা কপ্পিতকো তস্সা রত্তিযা অচ্চযেন পুব্বণ্হসমযং নিৰাসেত্ৰা পত্তচীৰরমাদায ৰেসালিং পিণ্ডায পাৰিসি। অদ্দসংসু খো ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো আযস্মন্তং কপ্পিতকং পিণ্ডায চরন্তং। দিস্ৰান এৰমাহংসু – ‘‘অযং কপ্পিতকো জীৰতি, কো নু খো অম্হাকং মন্তং সংহরী’’তি? অস্সোসুং খো ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো – ‘‘অয্যেন কির উপালিনা অম্হাকং মন্তো সংহটো’’তি। তা আযস্মন্তং উপালিং অক্কোসিংসু – ‘‘কথঞ্হি নাম অযং কাসাৰটো মলমজ্জনো নিহীনজচ্চো অম্হাকং মন্তং সংহরিস্সতী’’তি! যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো অয্যং উপালিং অক্কোসিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো উপালিং অক্কোসন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো উপালিং অক্কোসিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে , ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০২৯. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ভিক্খুং অক্কোসেয্য ৰা পরিভাসেয্য ৰা, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৩০. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ভিক্খুন্তি উপসম্পন্নং। অক্কোসেয্য ৰাতি দসহি ৰা অক্কোসৰত্থূহি অক্কোসতি এতেসং ৰা অঞ্ঞতরেন, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। পরিভাসেয্য ৰাতি ভযং উপদংসেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০৩১. উপসম্পন্নে উপসম্পন্নসঞ্ঞা অক্কোসতি ৰা পরিভাসতি ৰা, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। উপসম্পন্নে ৰেমতিকা অক্কোসতি ৰা পরিভাসতি ৰা, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। উপসম্পন্নে অনুপসম্পন্নসঞ্ঞা অক্কোসতি ৰা পরিভাসতি ৰা, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অনুপসম্পন্নং অক্কোসতি ৰা পরিভাসতি ৰা, আপত্তি দুক্কটস্স। অনুপসম্পন্নে উপসম্পন্নসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অনুপসম্পন্নে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অনুপসম্পন্নে অনুপসম্পন্নসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৩২. অনাপত্তি অত্থপুরেক্খারায, ধম্মপুরেক্খারায, অনুসাসনিপুরেক্খারায, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দুতিযসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৩. ততিযসিক্খাপদং ১০৩৩. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন চণ্ডকাল়ী ভিক্খুনী ভণ্ডনকারিকা হোতি কলহকারিকা ৰিৰাদকারিকা ভস্সকারিকা সঙ্ঘে অধিকরণকারিকা। থুল্লনন্দা ভিক্খুনী তস্সা কম্মে করীযমানে পটিক্কোসতি। তেন খো পন সমযেন থুল্লনন্দা ভিক্খুনী গামকং অগমাসি কেনচিদেৰ করণীযেন। অথ খো ভিক্খুনিসঙ্ঘো – ‘‘থুল্লনন্দা ভিক্খুনী পক্কন্তা’’তি চণ্ডকাল়িং ভিক্খুনিং আপত্তিযা অদস্সনে উক্খিপি। থুল্লনন্দা ভিক্খুনী গামকে তং করণীযং তীরেত্ৰা পুনদেৰ সাৰত্থিং পচ্চাগচ্ছি। চণ্ডকাল়ী ভিক্খুনী থুল্লনন্দায ভিক্খুনিযা আগচ্ছন্তিযা নেৰ আসনং পঞ্ঞপেসি ন পাদোদকং পাদপীঠং পাদকঠলিকং উপনিক্খিপি; ন পচ্চুগ্গন্ত্ৰা পত্তচীৰরং পটিগ্গহেসি ন পানীযেন আপুচ্ছি। থুল্লনন্দা ভিক্খুনী চণ্ডকাল়িং ভিক্খুনিং এতদৰোচ – ‘‘কিস্স ত্ৰং, অয্যে, মযি আগচ্ছন্তিযা নেৰ আসনং পঞ্ঞপেসি ন পাদোদকং পাদপীঠং পাদকঠলিকং উপনিক্খিপি; ন পচ্চুগ্গন্ত্ৰা পত্তচীৰরং পটিগ্গহেসি ন পানীযেন আপুচ্ছী’’তি? ‘‘এৰঞ্হেতং, অয্যে, হোতি যথা তং অনাথাযা’’তি। ‘‘কিস্স পন ত্ৰং, অয্যে, অনাথা’’তি? ‘‘ইমা মং, অয্যে, ভিক্খুনিযো – ‘‘অযং অনাথা অপ্পঞ্ঞাতা, নত্থি ইমিস্সা কাচি পতিৰত্তা’’তি, আপত্তিযা অদস্সনে উক্খিপিংসূ’’তি। থুল্লনন্দা ভিক্খুনী – ‘‘বালা এতা অব্যত্তা এতা নেতা জানন্তি কম্মং ৰা কম্মদোসং ৰা কম্মৰিপত্তিং ৰা কম্মসম্পত্তিং ৰা’’তি, চণ্ডীকতা গণং পরিভাসি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা চণ্ডীকতা গণং পরিভাসিস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী চণ্ডীকতা গণং পরিভাসতীতি [পরিভাসীতি (ক॰)]? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা …পে॰…কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী চণ্ডীকতা গণং পরিভাসিস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৩৪. ‘‘যা পন ভিক্খুনী চণ্ডীকতা গণং পরিভাসেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৩৫. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। চণ্ডীকতা নাম কোধনা ৰুচ্চতি। গণো নাম ভিক্খুনিসঙ্ঘো ৰুচ্চতি। পরিভাসেয্যাতি ‘‘বালা এতা অব্যত্তা এতা নেতা জানন্তি কম্মং ৰা কম্মদোসং ৰা কম্মৰিপত্তিং ৰা কম্মসম্পত্তিং ৰা’’তি পরিভাসতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। সম্বহুলা ভিক্খুনিযো ৰা একং ভিক্খুনিং ৰা অনুপসম্পন্নং ৰা পরিভাসতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৩৬. অনাপত্তি অত্থপুরেক্খারায, ধম্মপুরেক্খারায, অনুসাসনিপুরেক্খারায, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। ততিযসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৪. চতুত্থসিক্খাপদং ১০৩৭. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরো ব্রাহ্মণো ভিক্খুনিযো নিমন্তেত্ৰা ভোজেসি । ভিক্খুনিযো ভুত্তাৰী [ভুত্তাৰিনী (ক॰)] পৰারিতা ঞাতিকুলানি গন্ত্ৰা একচ্চা ভুঞ্জিংসু একচ্চা পিণ্ডপাতং আদায অগমংসু। অথ খো সো ব্রাহ্মণো পটিৰিস্সকে এতদৰোচ – ‘‘ভিক্খুনিযো মযা অয্যা সন্তপ্পিতা, এথ তুম্হেপি সন্তপ্পেস্সামী’’তি। তে এৰমাহংসু – ‘‘কিং ত্ৰং, অয্যো, অম্হে সন্তপ্পেস্সসি! যাপি তযা নিমন্তিতা তাপি অম্হাকং ঘরানি আগন্ত্ৰা একচ্চা ভুঞ্জিংসু একচ্চা পিণ্ডপাতং আদায অগমংসূ’’তি। অথ খো সো ব্রাহ্মণো উজ্ঝাযতি খিয্যতি ৰিপাচেতি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো অম্হাকং ঘরে ভুঞ্জিত্ৰা অঞ্ঞত্র ভুঞ্জিস্সন্তি, ন চাহং পটিবলো যাৰদত্থং দাতু’’ন্তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তস্স ব্রাহ্মণস্স উজ্ঝাযন্তস্স খিয্যন্তস্স ৰিপাচেন্তস্স। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ভুত্তাৰী[ভুত্তাৰিনী (ক॰)] পৰারিতা অঞ্ঞত্র ভুঞ্জিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ভুত্তাৰী পৰারিতা অঞ্ঞত্র ভুঞ্জন্তীতি ? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ভুত্তাৰী পৰারিতা অঞ্ঞত্র ভুঞ্জিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৩৮. ‘‘যা পন ভিক্খুনী নিমন্তিতা ৰা পৰারিতা ৰা খাদনীযং ৰা ভোজনীযং ৰা খাদেয্য ৰা ভুঞ্জেয্য ৰা, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৩৯. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। নিমন্তিতা নাম পঞ্চন্নং ভোজনানং অঞ্ঞতরেন ভোজনেন নিমন্তিতা। পৰারিতা নাম অসনং পঞ্ঞাযতি, ভোজনং পঞ্ঞাযতি, হত্থপাসে ঠিতা অভিহরতি, পটিক্খেপো পঞ্ঞাযতি। খাদনীযং নাম পঞ্চ ভোজনানি – যাগুং যামকালিকং সত্তাহকালিকং যাৰজীৰিকং ঠপেত্ৰা অৰসেসং খাদনীযং নাম। ভোজনীযং নাম পঞ্চ ভোজনানি – ওদনো, কুম্মাসো, সত্তু, মচ্ছো, মংসং। ‘‘খাদিস্সামি ভুঞ্জিস্সামী’’তি পটিগ্গণ্হাতি, আপত্তি দুক্কটস্স। অজ্ঝোহারে অজ্ঝোহারে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০৪০. নিমন্তিতে নিমন্তিতসঞ্ঞা খাদনীযং ৰা ভোজনীযং ৰা খাদতি ৰা ভুঞ্জতি ৰা, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। নিমন্তিতে ৰেমতিকা খাদনীযং ৰা ভোজনীযং ৰা খাদতি ৰা ভুঞ্জতি ৰা, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। নিমন্তিতে অনিমন্তিতসঞ্ঞা খাদনীযং ৰা ভোজনীযং ৰা খাদতি ৰা ভুঞ্জতি ৰা, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। যামকালিকং সত্তাহকালিকং যাৰজীৰিকং আহারত্থায পটিগ্গণ্হাতি, আপত্তি দুক্কটস্স। অজ্ঝোহারে অজ্ঝোহারে আপত্তি দুক্কটস্স…পে॰…। ১০৪১. অনাপত্তি নিমন্তিতা অপ্পৰারিতা, যাগুং পিৰতি, সামিকে অপলোকেত্ৰা ভুঞ্জতি, যামকালিকং সত্তাহকালিকং যাৰজীৰিকং সতি পচ্চযে পরিভুঞ্জতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। চতুত্থসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৫. পঞ্চমসিক্খাপদং ১০৪২. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরা ভিক্খুনী সাৰত্থিযং অঞ্ঞতরিস্সা ৰিসিখায পিণ্ডায চরমানা যেন অঞ্ঞতরং কুলং তেনুপসঙ্কমি; উপসঙ্কমিত্ৰা পঞ্ঞত্তে আসনে নিসীদি। অথ খো তে মনুস্সা তং ভিক্খুনিং ভোজেত্ৰা এতদৰোচুং – ‘‘অঞ্ঞাপি, অয্যে, ভিক্খুনিযো আগচ্ছন্তূ’’তি। অথ খো সা ভিক্খুনী, ‘‘কথঞ্হি নাম [কথং অঞ্ঞা (স্যা॰)] ভিক্খুনিযো নাগচ্ছেয্যু’’ন্তি, ভিক্খুনিযো উপসঙ্কমিত্ৰা এতদৰোচ – ‘‘অমুকস্মিং, অয্যে, ওকাসে ৰাল়া সুনখা চণ্ডো বলিবদ্দো চিক্খল্লো ওকাসো। মা খো তত্থ অগমিত্থা’’তি। অঞ্ঞতরাপি ভিক্খুনী তস্সা ৰিসিখায পিণ্ডায চরমানা যেন তং কুলং তেনুপসঙ্কমি; উপসঙ্কমিত্ৰা পঞ্ঞত্তে আসনে নিসীদি। অথ খো তে মনুস্সা তং ভিক্খুনিং ভোজেত্ৰা এতদৰোচুং – ‘‘কিস্স, অয্যে, ভিক্খুনিযো ন আগচ্ছন্তী’’তি? অথ খো সা ভিক্খুনী তেসং মনুস্সানং এতমত্থং আরোচেসি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনী কুলং মচ্ছরাযিস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনী কুলং মচ্ছরাযতীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনী কুলংমচ্ছরাযিস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৪৩. ‘‘যা পন ভিক্খুনী কুলমচ্ছরিনী অস্স, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৪৪. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। কুলং নাম চত্তারি কুলানি – খত্তিযকুলং, ব্রাহ্মণকুলং, ৰেস্সকুলং, সুদ্দকুলং। মচ্ছরিনী অস্সাতি ‘‘কথং ভিক্খুনিযো নাগচ্ছেয্যু’’ন্তি ভিক্খুনীনং সন্তিকে কুলস্স অৰণ্ণং ভাসতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। কুলস্স ৰা সন্তিকে ভিক্খুনীনং অৰণ্ণং ভাসতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০৪৫. অনাপত্তি কুলং ন মচ্ছরাযন্তী সন্তংযেৰ আদীনৰং আচিক্খতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। পঞ্চমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৬. ছট্ঠসিক্খাপদং ১০৪৬. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন সম্বহুলা ভিক্খুনিযো গামকাৰাসে ৰস্সংৰুট্ঠা সাৰত্থিং অগমংসু। ভিক্খুনিযো তা ভিক্খুনিযো এতদৰোচুং – ‘‘কত্থায্যাযো ৰস্সংৰুট্ঠা? কচ্চি ওৰাদো ইদ্ধো অহোসী’’তি? ‘‘নত্থয্যে, তত্থ ভিক্খূ; কুতো ওৰাদো ইদ্ধো ভৰিস্সতী’’তি! যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো অভিক্খুকে আৰাসে ৰস্সং ৰসিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো অভিক্খুকে আৰাসে ৰস্সং ৰসন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে , ভিক্খুনিযো অভিক্খুকে আৰাসে ৰস্সং ৰসিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৪৭. ‘‘যা পন ভিক্খুনী অভিক্খুকে আৰাসে ৰস্সং ৰসেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৪৮. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। অভিক্খুকো নাম আৰাসো ন সক্কা হোতি ওৰাদায ৰা সংৰাসায ৰা গন্তুং। ‘‘ৰস্সং ৰসিস্সামী’’তি সেনাসনং পঞ্ঞপেতি পানীযং পরিভোজনীযং উপট্ঠপেতি পরিৰেণং সম্মজ্জতি, আপত্তি দুক্কটস্স। সহ অরুণুগ্গমনা আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০৪৯. অনাপত্তি ৰস্সুপগতা ভিক্খূ পক্কন্তা ৰা হোন্তি ৰিব্ভন্তা ৰা কালঙ্কতা ৰা পক্খসঙ্কন্তা ৰা, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। ছট্ঠসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৭. সত্তমসিক্খাপদং ১০৫০. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন সম্বহুলা ভিক্খুনিযো গামকাৰাসে ৰস্সংৰুট্ঠা সাৰত্থিং অগমংসু। ভিক্খুনিযো তা ভিক্খুনিযো এতদৰোচুং – ‘‘কত্থায্যাযো ৰস্সংৰুট্ঠা; কত্থ [কচ্চি (স্যা॰)] ভিক্খুসঙ্ঘো পৰারিতো’’তি ? ‘‘ন মযং, অয্যে, ভিক্খুসঙ্ঘং পৰারেমা’’তি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ৰস্সংৰুট্ঠা ভিক্খুসঙ্ঘং ন পৰারেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ৰস্সংৰুট্ঠা ভিক্খুসঙ্ঘং ন পৰারেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ৰস্সংৰুট্ঠা ভিক্খুসঙ্ঘং ন পৰারেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৫১. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ৰস্সংৰুট্ঠা উভতোসঙ্ঘে তীহি ঠানেহি ন পৰারেয্য দিট্ঠেন ৰা সুতেন ৰা পরিসঙ্কায ৰা, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৫২. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ৰস্সংৰুট্ঠা নাম পুরিমং ৰা তেমাসং পচ্ছিমং ৰা তেমাসং ৰুট্ঠা। উভতোসঙ্ঘে তীহি ঠানেহি ন পৰারেস্সামি দিট্ঠেন ৰা সুতেন ৰা পরিসঙ্কায ৰা’’তি ধুরং নিক্খিত্তমত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০৫৩. অনাপত্তি সতি অন্তরাযে, পরিযেসিত্ৰা ন লভতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। সত্তমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৮. অট্ঠমসিক্খাপদং ১০৫৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সক্কেসু ৰিহরতি কপিলৰত্থুস্মিং নিগ্রোধারামে। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযা ভিক্খূ ভিক্খুনুপস্সযং উপসঙ্কমিত্ৰা ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ওৰদন্তি। ভিক্খুনিযো ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো এতদৰোচুং – ‘‘এথায্যে ওৰাদং গমিস্সামা’’তি। ‘‘যম্পি মযং, অয্যে, গচ্ছেয্যাম ওৰাদস্স কারণা, অয্যা ছব্বগ্গিযা ইধেৰ আগন্ত্ৰা অম্হে ওৰদন্তী’’তি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ওৰাদং ন গচ্ছিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ওৰাদং ন গচ্ছন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ওৰাদং ন গচ্ছিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৫৫. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ওৰাদায ৰা সংৰাসায ৰা ন গচ্ছেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৫৬. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ওৰাদো নাম অট্ঠ গরুধম্মা। সংৰাসো নাম এককম্মং একুদ্দেসো সমসিক্খতা। ওৰাদায ৰা সংৰাসায ৰা ন গচ্ছিস্সামীতি ধুরং নিক্খিত্তমত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০৫৭. অনাপত্তি সতি অন্তরাযে, পরিযেসিত্ৰা দুতিযিকং ভিক্খুনিং ন লভতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। অট্ঠমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৯. নৰমসিক্খাপদং ১০৫৮. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো উপোসথম্পি ন পুচ্ছন্তি ওৰাদম্পি ন যাচন্তি। ভিক্খূ উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো উপোসথম্পি ন পুচ্ছিস্সন্তি ওৰাদম্পি ন যাচিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ‘‘উপোসথম্পি ন পুচ্ছন্তি ওৰাদম্পি ন যাচন্তী’’তি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো উপোসথম্পি ন পুচ্ছিস্সন্তি ওৰাদম্পি ন যাচিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৫৯. ‘‘অন্ৰদ্ধমাসং ভিক্খুনিযা ভিক্খুসঙ্ঘতো দ্ৰে ধম্মা পচ্চাসীসিতব্বা – উপোসথপুচ্ছকঞ্চ ওৰাদূপসঙ্কমনঞ্চ। তং অতিক্কামেন্তিযা পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৬০. অন্ৰদ্ধমাসন্তি অনুপোসথিকং। উপোসথো নাম দ্ৰে উপোসথা – চাতুদ্দসিকো চ পন্নরসিকো চ। ওৰাদো নাম অট্ঠ গরুধম্মা। ‘‘উপোসথম্পি ন পুচ্ছিস্সামি ওৰাদম্পি ন যাচিস্সামী’’তি ধুরং নিক্খিত্তমত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০৬১. অনাপত্তি সতি অন্তরাযে, পরিযেসিত্ৰা দুতিযিকং ভিক্খুনিং ন লভতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। নৰমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১০. দসমসিক্খাপদং ১০৬২. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরা ভিক্খুনী পসাখে জাতং গণ্ডং পুরিসেন সদ্ধিং একেনেকা ভেদাপেসি। অথ খো সো পুরিসো তং ভিক্খুনিং দূসেতুং উপক্কমি। সা ৰিস্সরমকাসি। ভিক্খুনিযো উপধাৰিত্ৰা তং ভিক্খুনিং এতদৰোচুং – ‘‘কিস্স ত্ৰং, অয্যে, ৰিস্সরমকাসী’’তি? অথ খো সা ভিক্খুনী ভিক্খুনীনং এতমত্থং আরোচেসি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনী পসাখে জাতং গণ্ডং পুরিসেন সদ্ধিং একেনেকা ভেদাপেস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনী পসাখে জাতং গণ্ডং পুরিসেন সদ্ধিং একেনেকা ভেদাপেতীতি [ভেদাপেসীতি (ক॰)]? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনী পসাখে জাতং গণ্ডং পুরিসেন সদ্ধিং একেনেকা ভেদাপেস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৬৩. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পসাখে জাতং গণ্ডং ৰা রুধিতং ৰা অনপলোকেত্ৰা সঙ্ঘং ৰা গণং ৰা পুরিসেন সদ্ধিং একেনেকা ভেদাপেয্য ৰা ফালাপেয্য ৰা ধোৰাপেয্য ৰা আলিম্পাপেয্য ৰা বন্ধাপেয্য ৰা মোচাপেয্য ৰা, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৬৪. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পসাখং নাম অধোনাভি উব্ভজাণুমণ্ডলং। জাতন্তি তত্থ জাতং। গণ্ডো নাম যো কোচি গণ্ডো। রুধিতং নাম যং কিঞ্চি ৰণং। অনপলোকেত্ৰাতি অনাপুচ্ছা। সঙ্ঘো নাম ভিক্খুনিসঙ্ঘো ৰুচ্চতি। গণো নাম সম্বহুলা ভিক্খুনিযো ৰুচ্চন্তি। পুরিসোনাম মনুস্সপুরিসো, ন যক্খো, ন পেতো, ন তিরচ্ছানগতো, ৰিঞ্ঞূ পটিবলো দূসেতুং। সদ্ধিন্তি একতো। একেনেকাতি পুরিসো চেৰ হোতি ভিক্খুনী চ। ১০৬৫. ‘‘ভিন্দা’’তি আণাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ভিন্নে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ‘‘ফালেহী’’তি আণাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ফালিতে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ‘‘ধোৰা’’তি আণাপেতি , আপত্তি দুক্কটস্স। ধোৰিতে [ধোতে (স্যা॰)]আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ‘‘আলিম্পা’’তি আণাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। লিত্তে [আলিত্তে (স্যা॰)] আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ‘‘বন্ধাহী’’তি আণাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। বদ্ধে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ‘‘মোচেহী’’তি আণাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। মুত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১০৬৬. অনাপত্তি অপলোকেত্ৰা ভেদাপেতি ৰা ফালাপেতি ৰা ধোৰাপেতি ৰা আলিম্পাপেতি ৰা বন্ধাপেতি ৰা মোচাপেতি ৰা, যা কাচি ৰিঞ্ঞূ দুতিযিকা [যা কাচি ৰিঞ্ঞূ দুতিযা (স্যা॰), যো কোচি ৰিঞ্ঞূ দুতিযো (ক॰)] হোতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। আরামৰগ্গো ছট্ঠো। ৭. গব্ভিনীৰগ্গো ১. পঠমসিক্খাপদং ১০৬৭. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো গব্ভিনিং ৰুট্ঠাপেন্তি। সা পিণ্ডায চরতি। মনুস্সা এৰমাহংসু – ‘‘দেথায্যায ভিক্খং , গরুভারা [গরুগব্ভা (স্যা॰)] অয্যা’’তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো গব্ভিনিং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো গব্ভিনিং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো গব্ভিনিং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো গব্ভিনিং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৬৮. ‘‘যা পন ভিক্খুনী গব্ভিনিং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৬৯. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। গব্ভিনী নাম আপন্নসত্তা ৰুচ্চতি। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৭০. গব্ভিনিযা গব্ভিনিসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গব্ভিনিযা ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। গব্ভিনিযা অগব্ভিনিসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, অনাপত্তি। অগব্ভিনিযা গব্ভিনিসঞ্ঞা , আপত্তি দুক্কটস্স। অগব্ভিনিযা ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অগব্ভিনিযা অগব্ভিনিসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১০৭১. অনাপত্তি গব্ভিনিং অগব্ভিনিসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, অগব্ভিনিং অগব্ভিনিসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। পঠমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ২. দুতিযসিক্খাপদং ১০৭২. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো পাযন্তিং ৰুট্ঠাপেন্তি। সা পিণ্ডায চরতি। মনুস্সা এৰমাহংসু – ‘‘দেথায্যায ভিক্খং, সদুতিযিকা অয্যা’’তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো পাযন্তিং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো পাযন্তিং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পাযন্তিং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পাযন্তিং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৭৩. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পাযন্তিং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৭৪. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পাযন্তী নাম মাতা ৰা হোতি [হোতু (ক॰)] ধাতি [ধাতী (সী॰ স্যা॰)] ৰা। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৭৫. পাযন্তিযা পাযন্তিসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। পাযন্তিযা ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। পাযন্তিযা অপাযন্তিসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, অনাপত্তি। অপাযন্তিযা পাযন্তিসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অপাযন্তিযা ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অপাযন্তিযা অপাযন্তিসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১০৭৬. অনাপত্তি পাযন্তিং অপাযন্তিসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, অপাযন্তিং অপাযন্তিসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দুতিযসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৩. ততিযসিক্খাপদং ১০৭৭. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেন্তি। তা বালা হোন্তি অব্যত্তা ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেন্তী’’তি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং , ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… ৰিগরহিত্ৰা…পে॰… ধম্মিং কথং কত্ৰা ভিক্খূ আমন্তেসি – ‘‘অনুজানামি, ভিক্খৰে, সিক্খমানায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দাতুং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, দাতব্বা। তায সিক্খমানায সঙ্ঘং উপসঙ্কমিত্ৰা একংসং উত্তরাসঙ্গং করিত্ৰা ভিক্খুনীনং পাদে ৰন্দিত্ৰা উক্কুটিকং নিসীদিত্ৰা অঞ্জলিং পগ্গহেত্ৰা এৰমস্স ৰচনীযো – অহং, অয্যে, ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায সিক্খমানা। সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচামী’’তি। দুতিযম্পি যাচিতব্বা। ততিযম্পি যাচিতব্বা। ব্যত্তায ভিক্খুনিযা পটিবলায সঙ্ঘো ঞাপেতব্বো – ১০৭৮. ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায সিক্খমানা সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচতি। যদি সঙ্ঘস্স পত্তকল্লং সঙ্ঘো ইত্থন্নামায সিক্খমানায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দদেয্য। এসা ঞত্তি। ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায সিক্খমানা সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচতি। সঙ্ঘো ইত্থন্নামায সিক্খমানায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দেতি। যস্সা অয্যায খমতি ইত্থন্নামায সিক্খমানায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিযা দানং, সা তুণ্হস্স; যস্সা নক্খমতি, সা ভাসেয্য। ‘‘দিন্না সঙ্ঘেন ইত্থন্নামায সিক্খমানায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতি। খমতি সঙ্ঘস্স, তস্মা তুণ্হী, এৰমেতং ধারযামী’’তি। ১০৭৯. সা সিক্খমানা ‘‘এৰং ৰদেহী’’তি ৰত্তব্বা – ‘‘পাণাতিপাতা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামি। অদিন্নাদানা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামি। অব্রহ্মচরিযা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামি। মুসাৰাদা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামি। সুরামেরযমজ্জপ্পমাদট্ঠানা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামি। ৰিকালভোজনা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামী’’তি। অথ খো ভগৰা তা ভিক্খুনিযো অনেকপরিযাযেন ৰিগরহিত্ৰা দুব্ভরতায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৮০. ‘‘যা পন ভিক্খুনী দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৮১. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। দ্ৰে ৰস্সানীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি। অসিক্খিতসিক্খা নাম সিক্খা ৰা ন দিন্না হোতি, দিন্না ৰা সিক্খা কুপিতা। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৮২. ধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৮৩. অনাপত্তি দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। ততিযসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৪. চতুত্থসিক্খাপদং ১০৮৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেন্তি। ভিক্খুনিযো এৰমাহংসু – ‘‘এথ, সিক্খমানা, ইমং জানাথ, ইমং দেথ, ইমং আহরথ, ইমিনা অত্থো, ইমং কপ্পিযং করোথা’’তি। তা এৰমাহংসু – ‘‘ন মযং, অয্যে, সিক্খমানা। ভিক্খুনিযো ময’’ন্তি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… ৰিগরহিত্ৰা…পে॰… ধম্মিং কথং কত্ৰা ভিক্খূ আমন্তেসি – ‘‘অনুজানামি, ভিক্খৰে, দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায সিক্খমানায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দাতুং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, দাতব্বা। তায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায সিক্খমানায সঙ্ঘং উপসঙ্কমিত্ৰা একংসং উত্তরাসঙ্গং করিত্ৰা ভিক্খুনীনং পাদে ৰন্দিত্ৰা উক্কুটিকং নিসীদিত্ৰা অঞ্জলিং পগ্গহেত্ৰা এৰমস্স ৰচনীযো – ‘‘অহং , অয্যে, ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা সিক্খমানা সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচামী’’তি। দুতিযম্পি যাচিতব্বা। ততিযম্পি যাচিতব্বা। ব্যত্তায ভিক্খুনিযা পটিবলায সঙ্ঘো ঞাপেতব্বো – ১০৮৫. ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা সিক্খমানা সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচতি। যদি সঙ্ঘস্স পত্তকল্লং, সঙ্ঘো ইত্থন্নামায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায সিক্খমানায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দদেয্য। এসা ঞত্তি। ‘‘সুণাতু মে , অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা সিক্খমানা সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচতি। সঙ্ঘো ইত্থন্নামায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায সিক্খমানায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দেতি। যস্সা অয্যায খমতি ইত্থন্নামায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায সিক্খমানায ৰুট্ঠানসম্মুতিযা দানং, সা তুণ্হস্স; যস্সা নক্খমতি, সা ভাসেয্য। ‘‘দিন্না সঙ্ঘেন ইত্থন্নামায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায সিক্খমানায ৰুট্ঠানসম্মুতি; খমতি সঙ্ঘস্স, তস্মা তুণ্হী, এৰমেতং ধারযামী’’তি। অথ খো ভগৰা তা ভিক্খুনিযো অনেকপরিযাযেন ৰিগরহিত্ৰা দুব্ভরতায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৮৬. ‘‘যা পন ভিক্খুনী দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৮৭. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। দ্ৰে ৰস্সানীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি। সিক্খিতসিক্খা নাম ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা। অসম্মতা নাম ঞত্তিদুতিযেন কম্মেন ৰুট্ঠানসম্মুতি ন দিন্নাহোতি। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৮৮. ধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৮৯. অনাপত্তি দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সিক্খমানং সঙ্ঘেন সম্মতং ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। চতুত্থসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৫. পঞ্চমসিক্খাপদং ১০৯০. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে । তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো ঊনদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং ৰুট্ঠাপেন্তি। তা অক্খমা হোন্তি সীতস্স উণ্হস্স জিঘচ্ছায পিপাসায ডংসমকসৰাতাতপসরীসপসম্ফস্সানং দুরুত্তানং দুরাগতানং ৰচনপথানং। উপ্পন্নানং সারীরিকানং ৰেদনানং দুক্খানং তিব্বানং খরানং কটুকানং অসাতানং অমনাপানং পাণহরানং অনধিৰাসকজাতিকা হোন্তি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ঊনদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ঊনদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ঊনদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! ঊনদ্ৰাদসৰস্সা [ঊনদ্ৰাদসৰস্সাহি (ক॰)], ভিক্খৰে, গিহিগতা অক্খমা হোতি সীতস্স উণ্হস্স জিঘচ্ছায পিপাসায ডংসমকসৰাতাতপসরীসপসম্ফস্সানং দুরুত্তানং দুরাগতানং ৰচনপথানং। উপ্পন্নানং সারীরিকানং ৰেদনানং দুক্খানং তিব্বানং খরানং কটুকানং অসাতানং অমনাপানং পাণহরানং অনধিৰাসকজাতিকা হোতি। দ্ৰাদসৰস্সাৰ[দ্ৰাদসৰস্সা চ (স্যা॰ ক॰)] খো, ভিক্খৰে, গিহিগতা খমা হোতি সীতস্স উণ্হস্স জিঘচ্ছায পিপাসায ডংসমকসৰাতাতপসরীসপসম্ফস্সানং দুরুত্তানং দুরাগতানং ৰচনপথানং। উপ্পন্নানং সারীরিকানং ৰেদনানং দুক্খানং তিব্বানং খরানং কটুকানং অসাতানং অমনাপানং পাণহরানং অধিৰাসকজাতিকা হোতি। নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৯১. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ঊনদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৯২. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ঊনদ্ৰাদসৰস্সা নাম অপ্পত্তদ্ৰাদসৰস্সা। গিহিগতা নাম পুরিসন্তরগতা ৰুচ্চতি। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৯৩. ঊনদ্ৰাদসৰস্সায ঊনদ্ৰাদসৰস্সসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ঊনদ্ৰাদসৰস্সায ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঊনদ্ৰাদসৰস্সায পরিপুণ্ণসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, অনাপত্তি। পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায ঊনদ্ৰাদসৰস্সসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায পরিপুণ্ণসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১০৯৪. অনাপত্তি ঊনদ্ৰাদসৰস্সং পরিপুণ্ণসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং পরিপুণ্ণসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। পঞ্চমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৬. ছট্ঠসিক্খাপদং ১০৯৫. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেন্তি। তা বালা হোন্তি অব্যত্তা ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… ৰিগরহিত্ৰা ধম্মিং কথং কত্ৰা ভিক্খূ আমন্তেসি – ‘‘অনুজানামি, ভিক্খৰে, পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দাতুং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, দাতব্বা। তায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায সঙ্ঘং উপসঙ্কমিত্ৰা একংসং উত্তরাসঙ্গং করিত্ৰা ভিক্খুনীনং পাদে ৰন্দিত্ৰা উক্কুটিকং নিসীদিত্ৰা অঞ্জলিং পগ্গহেত্ৰা এৰমস্স ৰচনীযো – অহং, অয্যে, ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা গিহিগতা সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচামী’’তি। দুতিযম্পি যাচিতব্বা। ততিযম্পি যাচিতব্বা। ব্যত্তায ভিক্খুনিযা পটিবলায সঙ্ঘো ঞাপেতব্বো – ১০৯৬. ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা গিহিগতা সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচতি। যদি সঙ্ঘস্স পত্তকল্লং সঙ্ঘো ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দদেয্য। এসা ঞত্তি। ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা গিহিগতা সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচতি। সঙ্ঘো ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দেতি। যস্সা অয্যায খমতি ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিযা দানং, সা তুণ্হস্স; যস্সা নক্খমতি, সা ভাসেয্য। ‘‘দিন্না সঙ্ঘেন ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতি। খমতি সঙ্ঘস্স, তস্মা তুণ্হী, এৰমেতং ধারযামী’’তি। সা পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা গিহিগতা এৰং ৰদেহীতি ৰত্তব্বা – ‘‘পাণাতিপাতা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামি…পে॰… ৰিকালভোজনা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামী’’তি। অথ খো ভগৰা তা ভিক্খুনিযো অনেকপরিযাযেন ৰিগরহিত্ৰা দুব্ভরতায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১০৯৭. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১০৯৮. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা নাম পত্তদ্ৰাদসৰস্সা। গিহিগতা নাম পুরিসন্তরগতা ৰুচ্চতি। দ্ৰে ৰস্সানীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি। অসিক্খিতসিক্খা নাম সিক্খা ৰা ন দিন্না হোতি, দিন্না ৰা সিক্খা কুপিতা। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১০৯৯. ধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ১১০০. অনাপত্তি পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। ছট্ঠসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৭. সত্তমসিক্খাপদং ১১০১. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেন্তি। ভিক্খুনিযো এৰমাহংসু – ‘‘এথ সিক্খমানা, ইমং জানাথ, ইমং দেথ, ইমং আহরথ, ইমিনা অত্থো, ইমং কপ্পিযং করোথা’’তি। তা এৰমাহংসু – ‘‘ন মযং, অয্যে, সিক্খমানা, ভিক্খুনিযো ময’’ন্তি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মত্তং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম ভিক্খৰে ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… ৰিগরহিত্ৰা…পে॰… ধম্মিং কথং কত্ৰা ভিক্খূ আমন্তেসি – ‘‘অনুজানামি, ভিক্খৰে, পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দাতুং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, দাতব্বা। তায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায সঙ্ঘং উপসঙ্কমিত্ৰা একংসং উত্তরাসঙ্গং করিত্ৰা ভিক্খুনীনং পাদে ৰন্দিত্ৰা উক্কুটিকং নিসীদিত্ৰা অঞ্জলিং পগ্গহেত্ৰা এৰমস্স ৰচনীযো – অহং, অয্যে, ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা গিহিগতা দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা, সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচামী’’তি। দুতিযম্পি যাচিতব্বা। ততিযম্পি যাচিতব্বা। ব্যত্তায ভিক্খুনিযা পটিবলায সঙ্ঘো ঞাপেতব্বো। ১১০২. ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা গিহিগতা দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচতি। যদি সঙ্ঘস্স পত্তকল্লং, সঙ্ঘো ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দদেয্য। এসা ঞত্তি। ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা গিহিগতা দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচতি। সঙ্ঘো ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দেতি। যস্সা অয্যায খমতি ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতিযা দানং, সা তুণ্হস্স; যস্সা নক্খমতি, সা ভাসেয্য। ‘‘দিন্না সঙ্ঘেন ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায গিহিগতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতি। খমতি সঙ্ঘস্স, তস্মা তুণ্হী, এৰমেতং ধারযামী’’তি। অথ খো ভগৰা তা ভিক্খুনিযো অনেকপরিযাযেন ৰিগরহিত্ৰা দুব্ভরতায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১০৩. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১০৪. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা নাম পত্তদ্ৰাদসৰস্সা। গিহিগতা নাম পুরিসন্তরগতা ৰুচ্চতি। দ্ৰে ৰস্সানীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি। সিক্খিতসিক্খা নাম ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা। অসম্মতা নাম ঞত্তিদুতিযেন কম্মেন ৰুট্ঠানসম্মুতি ন দিন্না হোতি।ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১০৫. ধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। ১১০৬. অনাপত্তি পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সং গিহিগতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন সম্মতং ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। সত্তমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৮. অট্ঠমসিক্খাপদং ১১০৭. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা দ্ৰে ৰস্সানি নেৰ অনুগ্গণ্হাতি ন অনুগ্গণ্হাপেতি। তা বালা হোন্তি অব্যত্তা; ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা দ্ৰে ৰস্সানি নেৰ অনুগ্গণ্হিস্সতি ন অনুগ্গণ্হাপেস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা দ্ৰে ৰস্সানি নেৰ অনুগ্গণ্হাতি ন অনুগ্গণ্হাপেতীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা দ্ৰে ৰস্সানি নেৰ অনুগ্গণ্হিস্সতি ন অনুগ্গণ্হাপেস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১০৮. ‘‘যা পন ভিক্খুনী সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা দ্ৰে ৰস্সানি নেৰ অনুগ্গণ্হেয্য ন অনুগ্গণ্হাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১০৯. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। সহজীৰিনী নাম সদ্ধিৰিহারিনী ৰুচ্চতি। ৰুট্ঠাপেত্ৰাতি উপসম্পাদেত্ৰা। দ্ৰে ৰস্সানীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি। নেৰ অনুগ্গণ্হেয্যাতি ন সযং অনুগ্গণ্হেয্য উদ্দেসেন পরিপুচ্ছায ওৰাদেন অনুসাসনিযা। ন অনুগ্গণ্হাপেয্যাতি ন অঞ্ঞং আণাপেয্য ‘‘দ্ৰে ৰস্সানি নেৰ অনুগ্গণ্হিস্সামি ন অনুগ্গণ্হাপেস্সামী’’তি ধুরং নিক্খিত্তমত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১১০. অনাপত্তি সতি অন্তরাযে, পরিযেসিত্ৰা ন লভতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। অট্ঠমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৯. নৰমসিক্খাপদং ১১১১. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো ৰুট্ঠাপিতং পৰত্তিনিং দ্ৰে ৰস্সানি নানুবন্ধন্তি। তা বালা হোন্তি অব্যত্তা; ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ৰুট্ঠাপিতং পৰত্তিনিং দ্ৰে ৰস্সানি নানুবন্ধিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ৰুট্ঠাপিতং পৰত্তিনিং দ্ৰে ৰস্সানি নানুবন্ধন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ৰুট্ঠাপিতং পৰত্তিনিং দ্ৰে ৰস্সানি নানুবন্ধিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১১২. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ৰুট্ঠাপিতং পৰত্তিনিং দ্ৰে ৰস্সানি নানুবন্ধেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১১৩. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ৰুট্ঠাপিতন্তি উপসম্পাদিতং। পৰত্তিনী নাম উপজ্ঝাযা ৰুচ্চতি। দ্ৰে ৰস্সানীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি। নানুবন্ধেয্যাতি ন সযং উপট্ঠহেয্য। দ্ৰে ৰস্সানি নানুবন্ধিস্সামীতি ধুরং নিক্খিত্তমত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১১৪. অনাপত্তি উপজ্ঝাযা বালা ৰা হোতি অলজ্জিনী ৰা, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। নৰমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১০. দসমসিক্খাপদং ১১১৫. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা নেৰ ৰূপকাসেতি ন ৰূপকাসাপেতি। সামিকো অগ্গহেসি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা নেৰ ৰূপকাসেস্সতি ন ৰূপকাসাপেস্সতি, সামিকো অগ্গহেসি ! সচাযং ভিক্খুনী পক্কন্তা অস্স, ন চ সামিকো গণ্হেয্যা’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা নেৰ ৰূপকাসেতি ন ৰূপকাসাপেতি […সি (ক॰)], সামিকো অগ্গহেসীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা নেৰ ৰূপকাসেস্সতি ন ৰূপকাসাপেস্সতি, সামিকো অগ্গহেসি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১১৬. ‘‘যা পন ভিক্খুনী সহজীৰিনিং ৰুট্ঠাপেত্ৰা নেৰ ৰূপকাসেয্য ন ৰূপকাসাপেয্য অন্তমসো ছপ্পঞ্চযোজনানিপি, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১১৭. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। সহজীৰিনী নাম সদ্ধিৰিহারিনী ৰুচ্চতি। ৰুট্ঠাপেত্ৰাতি উপসম্পাদেত্ৰা। নেৰ ৰূপকাসেয্যাতি ন সযং ৰূপকাসেয্য। ন ৰূপকাসাপেয্যাতি ন অঞ্ঞং আণাপেয্য। ‘‘নেৰ ৰূপকাসেস্সামি ন ৰূপকাসাপেস্সামি অন্তমসো ছপ্পঞ্চযোজনানিপী’’তি ধুরং নিক্খিত্তমত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১১৮. অনাপত্তি সতি অন্তরাযে, পরিযেসিত্ৰা দুতিযিকং ভিক্খুনিং ন লভতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। গব্ভিনিৰগ্গো সত্তমো। ৮. কুমারীভূতৰগ্গো ১. পঠমসিক্খাপদং ১১১৯. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো ঊনৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং ৰুট্ঠাপেন্তি। তা অক্খমা হোন্তি সীতস্স উণ্হস্স জিঘচ্ছায পিপাসায ডংসমকসৰাতাতপসরীসপসম্ফস্সানং দুরুত্তানং দুরাগতানং ৰচনপথানং। উপ্পন্নানং সারীরিকানং ৰেদনানং দুক্খানং তিব্বানং খরানং কটুকানং অসাতানং অমনাপানং পাণহরানং অনধিৰাসকজাতিকা হোন্তি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ঊনৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ঊনৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ঊনৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! ঊনৰীসতিৰস্সা, ভিক্খৰে, কুমারিভূতা অক্খমা হোতি সীতস্স উণ্হস্স…পে॰… পাণহরানং অনধিৰাসকজাতিকা হোতি। ৰীসতিৰস্সাৰ খো, ভিক্খৰে, কুমারিভূতা খমা হোতি সীতস্স উণ্হস্স…পে॰… পাণহরানং অধিৰাসকজাতিকা হোতি। নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১২০. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ঊনৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১২১. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ঊনৰীসতিৰস্সা নাম অপ্পত্তৰীসতিৰস্সা। কুমারিভূতা নাম সামণেরী ৰুচ্চতি। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১২২. ঊনৰীসতিৰস্সায ঊনৰীসতিৰস্সসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ঊনৰীসতিৰস্সায ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঊনৰীসতিৰস্সায পরিপুণ্ণসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, অনাপত্তি। পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায ঊনৰীসতিৰস্সসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায পরিপুণ্ণসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১১২৩. অনাপত্তি ঊনৰীসতিৰস্সং পরিপুণ্ণসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং পরিপুণ্ণসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। পঠমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ২. দুতিযসিক্খাপদং ১১২৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেন্তি। তা বালা হোন্তি অব্যত্তা; ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… ৰিগরহিত্ৰা…পে॰… ধম্মিং কথং কত্ৰা ভিক্খূ আমন্তেসি – ‘‘অনুজানামি, ভিক্খৰে, অট্ঠারসৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দাতুং। এৰঞ্চ পন ভিক্খৰে দাতব্বা। তায অট্ঠারসৰস্সায কুমারিভূতায সঙ্ঘং উপসঙ্কমিত্ৰা একংসং উত্তরাসঙ্গং করিত্ৰা ভিক্খুনীনং পাদে ৰন্দিত্ৰা উক্কুটিকং নিসীদিত্ৰা অঞ্জলিং পগ্গহেত্ৰা এৰমস্স ৰচনীযো – অহং, অয্যে , ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায অট্ঠারসৰস্সা কুমারিভূতা সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচামী’’তি। দুতিযম্পি যাচিতব্বা। ততিযম্পি যাচিতব্বা। ব্যত্তায ভিক্খুনিযা পটিবলায সঙ্ঘো ঞাপেতব্বো – ১১২৫. ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায অট্ঠারসৰস্সা কুমারিভূতা সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচতি। যদি সঙ্ঘস্স পত্তকল্লং, সঙ্ঘো ইত্থন্নামায অট্ঠারসৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দদেয্য। এসা ঞত্তি। ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায অট্ঠারসৰস্সা কুমারিভূতা সঙ্ঘং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং যাচতি। সঙ্ঘো ইত্থন্নামায অট্ঠারসৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিং দেতি। যস্সা অয্যায খমতি ইত্থন্নামায অট্ঠারসৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতিযা দানং, সা তুণ্হস্স; যস্সা নক্খমতি, সা ভাসেয্য। ‘‘দিন্না সঙ্ঘেন ইত্থন্নামায অট্ঠারসৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খাসম্মুতি। খমতি সঙ্ঘস্স, তস্মা তুণ্হী, এৰমেতং ধারযামী’’তি। সা অট্ঠারসৰস্সা কুমারিভূতা এৰং ৰদেহীতি ৰত্তব্বা – ‘‘পাণাতিপাতা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামি…পে॰… ৰিকালভোজনা ৰেরমণিং দ্ৰে ৰস্সানি অৰীতিক্কম্ম সমাদানং সমাদিযামী’’তি। অথ খো ভগৰা তা ভিক্খুনিযো অনেকপরিযাযেন ৰিগরহিত্ৰা দুব্ভরতায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১২৬. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু অসিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১২৭. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সা নাম পত্তৰীসতিৰস্সা। কুমারিভূতা নাম সামণেরী ৰুচ্চতি। দ্ৰে ৰস্সানীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি। অসিক্খিতসিক্খা নাম সিক্খা ৰা ন দিন্না হোতি, দিন্না ৰা সিক্খা কুপিতা। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১২৮. ধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স । ধম্মকম্মে ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। ১১২৯. অনাপত্তি পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দুতিযসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৩. ততিযসিক্খাপদং ১১৩০. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেন্তি। ভিক্খুনিযো এৰমাহংসু – ‘‘এথ সিক্খমানা, ইমং জানাথ, ইমং দেথ, ইমং আহরথ, ইমিনা অত্থো, ইমং কপ্পিযং করোথা’’তি। তা এৰমাহংসু – ‘‘ন মযং, অয্যে, সিক্খমানা; ভিক্খুনিযো ময’’ন্তি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযোপরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে , অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… ৰিগরহিত্ৰা…পে॰… ধম্মিং কথং কত্ৰা ভিক্খূ আমন্তেসি – ‘‘অনুজানামি, ভিক্খৰে, পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দাতুং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, দাতব্বা। তায পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায সঙ্ঘং উপসঙ্কমিত্ৰা একংসং উত্তরাসঙ্গং করিত্ৰা ভিক্খুনীনং পাদে ৰন্দিত্ৰা উক্কুটিকং নিসীদিত্ৰা অঞ্জলিং পগ্গহেত্ৰা এৰমস্স ৰচনীযো – অহং, অয্যে, ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সা কুমারিভূতা দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচামী’’তি। দুতিযম্পি যাচিতব্বা। ততিযম্পি যাচিতব্বা। ব্যত্তায ভিক্খুনিযা পটিবলায সঙ্ঘো ঞাপেতব্বো – ১১৩১. ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সা কুমারিভূতা দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচতি। যদি সঙ্ঘস্স পত্তকল্লং সঙ্ঘো ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দদেয্য। এসা ঞত্তি। ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা ইত্থন্নামায অয্যায পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সা কুমারিভূতা দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা সঙ্ঘং ৰুট্ঠানসম্মুতিং যাচতি। সঙ্ঘো ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতিং দেতি। যস্সা অয্যায খমতি ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতিযা দানং, সা তুণ্হস্স; যস্সা নক্খমতি, সা ভাসেয্য। ‘‘দিন্না সঙ্ঘেন ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সায কুমারিভূতায দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খায ৰুট্ঠানসম্মুতি। খমতি সঙ্ঘস্স, তস্মা তুণ্হী, এৰমেতং ধারযামী’’তি। অথ খো ভগৰা তা ভিক্খুনিযো অনেকপরিযাযেন ৰিগরহিত্ৰা দুব্ভরতায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৩২. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন অসম্মতং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৩৩. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সা নাম পত্তৰীসতিৰস্সা। কুমারিভূতা নাম সামণেরী ৰুচ্চতি। দ্ৰে ৰস্সানীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি। সিক্খিতসিক্খা নাম ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা । অসম্মতা নাম ঞত্তিদুতিযেন কম্মেন ৰুট্ঠানসম্মুতি ন দিন্না হোতি।ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৩৪. ধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৩৫. অনাপত্তি পরিপুণ্ণৰীসতিৰস্সং কুমারিভূতং দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খং সঙ্ঘেন সম্মতং ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। ততিযসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৪. চতুত্থসিক্খাপদং ১১৩৬. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো ঊনদ্ৰাদসৰস্সা ৰুট্ঠাপেন্তি। তা বালা হোন্তি অব্যত্তা ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। সদ্ধিৰিহারিনিযোপি বালা হোন্তি অব্যত্তা; ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ঊনদ্ৰাদসৰস্সা ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ঊনদ্ৰাদসৰস্সা ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ঊনদ্ৰাদসৰস্সা ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৩৭. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ঊনদ্ৰাদসৰস্সা ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৩৮. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ঊনদ্ৰাদসৰস্সা নাম অপ্পত্তদ্ৰাদসৰস্সা। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৩৯. অনাপত্তি পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। চতুত্থসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৫. পঞ্চমসিক্খাপদং ১১৪০. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা সঙ্ঘেন অসম্মতা ৰুট্ঠাপেন্তি। তা বালা হোন্তি অব্যত্তা; ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। সদ্ধিৰিহারিনিযোপি বালা হোন্তি অব্যত্তা; ন জানন্তি কপ্পিযং ৰা অকপ্পিযং ৰা। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা সঙ্ঘেন অসম্মতা ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা সঙ্ঘেন অসম্মতা ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা সঙ্ঘেন অসম্মতা ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… ৰিগরহিত্ৰা…পে॰… ধম্মিং কথং কত্ৰা ভিক্খূ আমন্তেসি – ‘‘অনুজানামি, ভিক্খৰে, পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায ভিক্খুনিযা ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং দাতুং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, দাতব্বা। তায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায ভিক্খুনিযা সঙ্ঘং উপসঙ্কমিত্ৰা একংসং উত্তরাসঙ্গং করিত্ৰা ৰুড্ঢানং ভিক্খুনীনং পাদে ৰন্দিত্ৰা উক্কুটিকং নিসীদিত্ৰা অঞ্জলিং পগ্গহেত্ৰা এৰমস্স ৰচনীযো – অহং, অয্যে, ইত্থন্নামা পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা ভিক্খুনী সঙ্ঘং ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং যাচামী’’তি। দুতিযম্পি যাচিতব্বা। ততিযম্পি যাচিতব্বা। সা ভিক্খুনী সঙ্ঘেন পরিচ্ছিন্দিতব্বা – ‘‘ব্যত্তাযং ভিক্খুনী লজ্জিনী’’তি। সচে বালা চ হোতি অলজ্জিনী চ, ন দাতব্বা। সচে বালা হোতি লজ্জিনী, ন দাতব্বা। সচে ব্যত্তা হোতি অলজ্জিনী, ন দাতব্বা। সচে ব্যত্তা চ হোতি লজ্জিনী চ, দাতব্বা। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, দাতব্বা। ব্যত্তায ভিক্খুনিযা পটিবলায সঙ্ঘো ঞাপেতব্বো – ১১৪১. ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা ভিক্খুনী সঙ্ঘং ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং যাচতি। যদি সঙ্ঘস্স পত্তকল্লং, সঙ্ঘো ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায ভিক্খুনিযা ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং দদেয্য। এসা ঞত্তি। ‘‘সুণাতু মে, অয্যে, সঙ্ঘো। অযং ইত্থন্নামা পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা ভিক্খুনী সঙ্ঘং ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং যাচতি। সঙ্ঘো ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায ভিক্খুনিযা ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং দেতি। যস্সা অয্যায খমতি ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায ভিক্খুনিযা ৰুট্ঠাপনসম্মুতিযা দানং, সা তুণ্হস্স; যস্সা নক্খমতি, সা ভাসেয্য। ‘‘দিন্না সঙ্ঘেন ইত্থন্নামায পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সায ভিক্খুনিযা ৰুট্ঠাপনসম্মুতি। খমতি সঙ্ঘস্স, তস্মা তুণ্হী, এৰমেতং ধারযামী’’তি। অথ খো ভগৰা তা ভিক্খুনিযো অনেকপরিযাযেন ৰিগরহিত্ৰা দুব্ভরতায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৪২. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা সঙ্ঘেন অসম্মতা ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি । ১১৪৩. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা নাম পত্তদ্ৰাদসৰস্সা। অসম্মতা নাম ঞত্তিদুতিযেন কম্মেন ৰুট্ঠাপনসম্মুতি ন দিন্না হোতি। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৪৪. ধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে ৰেমতিকা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা ৰুট্ঠাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অধম্মকম্মে ধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। অধম্মকম্মে অধম্মকম্মসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৪৫. অনাপত্তি পরিপুণ্ণদ্ৰাদসৰস্সা সঙ্ঘেন সম্মতা ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। পঞ্চমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৬. ছট্ঠসিক্খাপদং ১১৪৬. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন চণ্ডকাল়ী ভিক্খুনী ভিক্খুনিসঙ্ঘং উপসঙ্কমিত্ৰা ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং যাচতি। অথ খো ভিক্খুনিসঙ্ঘো চণ্ডকাল়িং ভিক্খুনিং পরিচ্ছিন্দিত্ৰা – ‘‘অলং তাৰ তে, অয্যে, ৰুট্ঠাপিতেনা’’তি, ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং ন অদাসি। চণ্ডকাল়ী ভিক্খুনী ‘সাধূ’তি পটিস্সুণি। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিসঙ্ঘো অঞ্ঞাসং ভিক্খুনীনং ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং দেতি। চণ্ডকাল়ী ভিক্খুনী উজ্ঝাযতি খিয্যতি ৰিপাচেতি – ‘‘অহমেৰ নূন বালা, অহমেৰ নূন অলজ্জিনী; যং সঙ্ঘো অঞ্ঞাসং ভিক্খুনীনং ৰুট্ঠাপনসম্মুতিং দেতি, ময্হমেৰ ন দেতী’’তি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা চণ্ডকাল়ী – ‘অলং তাৰ তে, অয্যে, ৰুট্ঠাপিতেনা’তি ৰুচ্চমানা ‘সাধূ’তি পটিস্সুণিত্ৰা পচ্ছা খীযনধম্মং আপজ্জিস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ‘চণ্ডকাল়ী ভিক্খুনী অলং তাৰ তে অয্যে ৰুট্ঠাপিতেনা’তি ৰুচ্চমানা ‘‘সাধূ’’তি পটিস্সুণিত্ৰা পচ্ছা খীযনধম্মং আপজ্জতীতি [আপজ্জীতি (ক॰)]? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, চণ্ডকাল়ী ভিক্খুনী – ‘‘অলং তাৰ তে, অয্যে, ৰুট্ঠাপিতেনা’’তি ৰুচ্চমানা ‘সাধূ’তি পটিস্সুণিত্ৰা পচ্ছা খীযনধম্মং আপজ্জিস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৪৭. ‘‘যা পন ভিক্খুনী – ‘অলং তাৰ তে, অয্যে, ৰুট্ঠাপিতেনা’তি ৰুচ্চমানা ‘সাধূ’তি পটিস্সুণিত্ৰা পচ্ছা খীযনধম্মং আপজ্জেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৪৮. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। অলং তাৰ তে অয্যে ৰুট্ঠাপিতেনাতি অলং তাৰ তে, অয্যে, উপসম্পাদিতেন। ‘সাধূ’তি পটিস্সুণিত্ৰা পচ্ছা খীযনধম্মং আপজ্জতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১৪৯. অনাপত্তি পকতিযা ছন্দা দোসা মোহা ভযা করোন্তং খিয্যতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। ছট্ঠসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৭. সত্তমসিক্খাপদং ১১৫০. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরা সিক্খমানা থুল্লনন্দং ভিক্খুনিং উপসঙ্কমিত্ৰা উপসম্পদং যাচি। থুল্লনন্দা ভিক্খুনী তং সিক্খমানং – ‘‘সচে মে ত্ৰং, অয্যে, চীৰরং দস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি ৰত্ৰা, নেৰ ৰুট্ঠাপেতি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করোতি। অথ খো সা সিক্খমানা ভিক্খুনীনং এতমত্থং আরোচেসি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা সিক্খমানং – ‘সচে মে ত্ৰং, অয্যে, চীৰরং দস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’তি ৰত্ৰা, নেৰ ৰুট্ঠাপেস্সতি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করিস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সিক্খমানং – ‘‘সচে মে ত্ৰং, অয্যে , চীৰরং দস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি ৰত্ৰা, নেৰ ৰুট্ঠাপেতি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করোতীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সিক্খমানং – ‘‘সচে মে ত্ৰং, অয্যে, চীৰরং দস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি ৰত্ৰা, নেৰ ৰুট্ঠাপেস্সতি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করিস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৫১. ‘‘যা পন ভিক্খুনী সিক্খমানং – ‘সচে মে ত্ৰং, অয্যে, চীৰরং দস্সসি, এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’তি ৰত্ৰা, সা পচ্ছা অনন্তরাযিকিনী নেৰ ৰুট্ঠাপেয্য ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৫২. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। সিক্খমানা নাম দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা। সচে মে ত্ৰং অয্যে চীৰরং দস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামীতি এৰাহং তং উপসম্পাদেস্সামি। সা পচ্ছা অনন্তরাযিকিনীতি অসতি অন্তরাযে। নেৰ ৰুট্ঠাপেয্যাতি ন সযং ৰুট্ঠাপেয্য। ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করেয্যাতি ন অঞ্ঞং আণাপেয্য। ‘‘নেৰ ৰুট্ঠাপেস্সামি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করিস্সামী’’তি ধুরং নিক্খিত্তমত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১৫৩. অনাপত্তি সতি অন্তরাযে, পরিযেসিত্ৰা ন লভতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। সত্তমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৮. অট্ঠমসিক্খাপদং ১১৫৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরা সিক্খমানা থুল্লনন্দং ভিক্খুনিং উপসঙ্কমিত্ৰা উপসম্পদং যাচি। থুল্লনন্দা ভিক্খুনী তং সিক্খমানং ‘‘সচে মং ত্ৰং, অয্যে, দ্ৰে ৰস্সানি অনুবন্ধিস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি ৰত্ৰা, নেৰ ৰুট্ঠাপেতি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করোতি। অথ খো সা সিক্খমানা ভিক্খুনীনং এতমত্থং আরোচেসি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা সিক্খমানং – সচে মং ত্ৰং, অয্যে, দ্ৰে ৰস্সানি অনুবন্ধিস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামীতি ৰত্ৰা, নেৰ ৰুট্ঠাপেস্সতি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করিস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সিক্খমানং – ‘‘সচে মং ত্ৰং অয্যে দ্ৰে ৰস্সানি অনুবন্ধিস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি ৰত্ৰা, নেৰ ৰুট্ঠাপেতি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করোতীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী সিক্খমানং – ‘‘সচে মং ত্ৰং, অয্যে, দ্ৰে ৰস্সানি অনুবন্ধিস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি ৰত্ৰা, নেৰ ৰুট্ঠাপেস্সতি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করিস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৫৫. ‘‘যা পন ভিক্খুনী সিক্খমানং – ‘সচে মং ত্ৰং অয্যে দ্ৰে ৰস্সানি অনুবন্ধিস্সসি এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামী’তি ৰত্ৰা, সা পচ্ছা অনন্তরাযিকিনী নেৰ ৰুট্ঠাপেয্য ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৫৬. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। সিক্খমানা নাম দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা। সচে মং ত্ৰং অয্যে দ্ৰে ৰস্সানি অনুবন্ধিস্সসীতি দ্ৰে সংৰচ্ছরানি উপট্ঠহিস্সসি। এৰাহং তং ৰুট্ঠাপেস্সামীতি এৰাহং তং উপসম্পাদেস্সামি। সা পচ্ছা অনন্তরাযিকিনীতি অসতি অন্তরাযে। নেৰ ৰুট্ঠাপেয্যাতি ন সযং ৰুট্ঠাপেয্য। ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করেয্যাতি ন অঞ্ঞং আণাপেয্য। ‘‘নেৰ ৰুট্ঠাপেস্সামি ন ৰুট্ঠাপনায উস্সুক্কং করিস্সামী’’তি ধুরং নিক্খিত্তমত্তে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১৫৭. অনাপত্তি সতি অন্তরাযে, পরিযেসিত্ৰা ন লভতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। অট্ঠমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৯. নৰমসিক্খাপদং ১১৫৮. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন থুল্লনন্দা ভিক্খুনী পুরিসসংসট্ঠং কুমারকসংসট্ঠং চণ্ডিং সোকাৰাসং [সোকৰস্সং (সী॰) সোকাৰস্সং (স্যা॰)] চণ্ডকাল়িং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেতি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা পুরিসসংসট্ঠং কুমারকসংসট্ঠং চণ্ডিং সোকাৰাসং [সোকৰস্সং (সী॰) সোকাৰস্সং (স্যা॰)] চণ্ডকাল়িং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী পুরিসসংসট্ঠং কুমারকসংসট্ঠং চণ্ডিং সোকাৰাসং [সোকৰস্সং (সী॰) সোকাৰস্সং (স্যা॰)] চণ্ডকাল়িং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেতীতি [ৰুট্ঠাপেসীতি (ক॰)]? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী পুরিসসংসট্ঠং কুমারকসংসট্ঠং চণ্ডিং সোকাৰাসং চণ্ডকাল়িং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৫৯. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পুরিসসংসট্ঠং কুমারকসংসট্ঠং চণ্ডিং সোকাৰাসং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৬০. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পুরিসো নাম পত্তৰীসতিৰস্সো। কুমারকো নাম অপ্পত্তৰীসতিৰস্সো। সংসট্ঠা নাম অননুলোমিকেন কাযিকৰাচসিকেন সংসট্ঠা। চণ্ডী নাম কোধনা ৰুচ্চতি। সোকাৰাসা নাম পরেসং দুক্খং উপ্পাদেতি, সোকং আৰিসতি। সিক্খমানা নাম দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স; গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৬১. অনাপত্তি অজানন্তী ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। নৰমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১০. দসমসিক্খাপদং ১১৬২. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন থুল্লনন্দা ভিক্খুনী মাতাপিতূহিপি সামিকেনপি অননুঞ্ঞাতং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেতি। মাতাপিতরোপি সামিকোপি উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা অম্হেহি অননুঞ্ঞাতং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সতী’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো মাতাপিতূনম্পি সামিকস্সপি উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা মাতাপিতূহিপি সামিকেনপি অননুঞ্ঞাতং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী, মাতাপিতূহিপিসামিকেনপি অননুঞ্ঞাতং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেতীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী মাতাপিতূহিপি সামিকেনপি অননুঞ্ঞাতং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৬৩. ‘‘যা পন ভিক্খুনী মাতাপিতূহি ৰা সামিকেন ৰা অননুঞ্ঞাতং সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৬৪. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। মাতাপিতরো নাম জনকা ৰুচ্চন্তি। সামিকো নাম যেন পরিগ্গহিতা হোতি। অননুঞ্ঞাতাতি অনাপুচ্ছা। সিক্খমানা নাম দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ৰুট্ঠাপেস্সামীতি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৬৫. অনাপত্তি অজানন্তী ৰুট্ঠাপেতি, অপলোকেত্ৰা ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১১. একাদসমসিক্খাপদং ১১৬৬. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা রাজগহে ৰিহরতি ৰেল়ুৰনে কলন্দকনিৰাপে। তেন খো পন সমযেন থুল্লনন্দা ভিক্খুনী – ‘‘সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি থেরে ভিক্খূ সন্নিপাতেত্ৰা পহূতং খাদনীযং ভোজনীযং পস্সিত্ৰা – ‘‘ন তাৰাহং, অয্যা, সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি থেরে ভিক্খূ উয্যোজেত্ৰা দেৰদত্তং কোকালিকং কটমোদকতিস্সকং খণ্ডদেৰিযা পুত্তং সমুদ্দদত্তং সন্নিপাতেত্ৰা সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেসি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম অয্যা থুল্লনন্দা পারিৰাসিকছন্দদানেন সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী পারিৰাসিকছন্দদানেন সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেতীতি [ৰুট্ঠাপেসীতি (ক॰)]? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, থুল্লনন্দা ভিক্খুনী পারিৰাসিকছন্দদানেন সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৬৭. ‘‘যা পন ভিক্খুনী পারিৰাসিকছন্দদানেন সিক্খমানং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৬৮. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। পারিৰাসিকছন্দদানেনাতি ৰুট্ঠিতায পরিসায। সিক্খমানা নাম দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স । গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৬৯. অনাপত্তি অৰুট্ঠিতায পরিসায ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। একাদসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১২. দ্ৰাদসমসিক্খাপদং ১১৭০. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো অনুৰস্সং ৰুট্ঠাপেন্তি, উপস্সযো ন সম্মতি। মনুস্সা [মনুস্সা ৰিহারচারিকং আহিণ্ডন্তা পস্সিত্ৰা (সী॰)]উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো অনুৰস্সং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি, উপস্সযো ন সম্মতী’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো অনুৰস্সং ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো অনুৰস্সং ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো অনুৰস্সং ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৭১. ‘‘যা পন ভিক্খুনী অনুৰস্সং ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৭২. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। অনুৰস্সন্তি অনুসংৰচ্ছরং। ৰুট্ঠাপেয্যাতি উপসম্পাদেয্য। ‘‘ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৭৩. অনাপত্তি একন্তরিকং ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দ্ৰাদসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১৩. তেরসমসিক্খাপদং ১১৭৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো একং ৰস্সং দ্ৰে ৰুট্ঠাপেন্তি। উপস্সযো তথেৰ ন সম্মতি। মনুস্সা [মনুস্সা ৰিহারচারিকং আহিণ্ডন্তা পস্সিত্ৰা (সী॰)] তথেৰ উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো একং ৰস্সং দ্ৰে ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! উপস্সযো তথেৰ ন সম্মতী’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো একং ৰস্সং দ্ৰে ৰুট্ঠাপেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো একং ৰস্সং দ্ৰে ৰুট্ঠাপেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো একং ৰস্সং দ্ৰে ৰুট্ঠাপেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৭৫. ‘‘যা পন ভিক্খুনী একং ৰস্সং দ্ৰে ৰুট্ঠাপেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৭৬. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। একং ৰস্সন্তি একং সংৰচ্ছরং। দ্ৰে ৰুট্ঠাপেয্যাতি দ্ৰে উপসম্পাদেয্য। ‘‘দ্ৰে ৰুট্ঠাপেস্সামী’’তি গণং ৰা আচরিনিং ৰা পত্তং ৰা চীৰরং ৰা পরিযেসতি, সীমং ৰা সম্মন্নতি, আপত্তি দুক্কটস্স। ঞত্তিযা দুক্কটং। দ্ৰীহি কম্মৰাচাহি দুক্কটা। কম্মৰাচাপরিযোসানে উপজ্ঝাযায আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গণস্স চ আচরিনিযা চ আপত্তি দুক্কটস্স। ১১৭৭. অনাপত্তি একন্তরিকং একং ৰুট্ঠাপেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। তেরসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। কুমারীভূতৰগ্গো অট্ঠমো। ৯. ছত্তুপাহনৰগ্গো ১. পঠমসিক্খাপদং ১১৭৮. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ছত্তুপাহনং ধারেন্তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ছত্তুপাহনং ধারেস্সন্তি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ছত্তুপাহনং ধারেস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ছত্তুপাহনং ধারেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ছত্তুপাহনং ধারেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ‘‘যা পন ভিক্খুনী ছত্তুপাহনং ধারেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। এৰঞ্চিদং ভগৰতা ভিক্খুনীনং সিক্খাপদং পঞ্ঞত্তং হোতি। ১১৭৯. তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরা ভিক্খুনী গিলানা হোতি। তস্সা ৰিনা ছত্তুপাহনং ন ফাসু হোতি…পে॰… ভগৰতো এতমত্থং আরোচেসুং…পে॰… অনুজানামি, ভিক্খৰে, গিলানায ভিক্খুনিযা ছত্তুপাহনং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৮০. ‘‘যা পন ভিক্খুনী অগিলানা ছত্তুপাহনং ধারেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৮১. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। অগিলানা নাম যস্সা ৰিনা ছত্তুপাহনং ফাসু হোতি। গিলানা নাম যস্সা ৰিনা ছত্তুপাহনং ন ফাসু হোতি। ছত্তং নাম তীণি ছত্তানি – সেতচ্ছত্তং, কিলঞ্জচ্ছত্তং, পণ্ণচ্ছত্তং মণ্ডলবদ্ধং সলাকবদ্ধং। ধারেয্যাতি সকিম্পি ধারেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১৮২. অগিলানা অগিলানসঞ্ঞা ছত্তুপাহনং ধারেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অগিলানা ৰেমতিকা ছত্তুপাহনং ধারেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অগিলানা গিলানসঞ্ঞা ছত্তুপাহনং ধারেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ছত্তং ধারেতি ন উপাহনং, আপত্তি দুক্কটস্স। উপাহনং ধারেতি ন ছত্তং, আপত্তি দুক্কটস্স । গিলানা অগিলানসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। গিলানা ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। গিলানা গিলানসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১১৮৩. অনাপত্তি গিলানায, আরামে আরামূপচারে ধারেতি, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। পঠমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ২. দুতিযসিক্খাপদং ১১৮৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো যানেন যাযন্তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো যানেন যাযিস্সন্তি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰ … তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো যানেন যাযিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো যানেন যাযন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো যানেন যাযিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ‘‘যা পন ভিক্খুনী যানেন যাযেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। এৰঞ্চিদং ভগৰতা ভিক্খুনীনং সিক্খাপদং পঞ্ঞত্তং হোতি। ১১৮৫. তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরা ভিক্খুনী গিলানা হোতি, ন সক্কোতি পদসা গন্তুং…পে॰… ভগৰতো এতমত্থং আরোচেসুং…পে॰… অনুজানামি, ভিক্খৰে, গিলানায ভিক্খুনিযা যানং। এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৮৬. ‘‘যা পন ভিক্খুনী অগিলানা যানেন যাযেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৮৭. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। অগিলানা নাম সক্কোতি পদসা গন্তুং। গিলানা নাম ন সক্কোতি পদসা গন্তুং। যানং নাম ৰয্হং রথো সকটং সন্দমানিকা সিৰিকা পাটঙ্কী। যাযেয্যাতি সকিম্পি যানেন যাযতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১৮৮. অগিলানা অগিলানসঞ্ঞা যানেন যাযতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অগিলানা ৰেমতিকা যানেন যাযতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স । অগিলানা গিলানসঞ্ঞা যানেন যাযতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। গিলানা অগিলানসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। গিলানা ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। গিলানা গিলানসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১১৮৯. অনাপত্তি গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দুতিযসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৩. ততিযসিক্খাপদং ১১৯০. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরা ভিক্খুনী অঞ্ঞতরিস্সা ইত্থিযা কুলূপিকা হোতি। অথ খো সা ইত্থী তং ভিক্খুনিং এতদৰোচ – ‘‘হন্দায্যে, ইমং সঙ্ঘাণিং অমুকায নাম ইত্থিযা দেহী’’তি। অথ খো সা ভিক্খুনী – ‘‘সচাহং পত্তেন আদায গচ্ছামি ৰিস্সরো মে ভৰিস্সতী’’তি পটিমুঞ্চিত্ৰা অগমাসি। তস্সা রথিকায সুত্তকে ছিন্নে ৰিপ্পকিরিযিংসু। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো সঙ্ঘাণিং ধারেস্সন্তি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰ … তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনী সঙ্ঘাণিং ধারেস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনী সঙ্ঘাণিং ধারেতী’’তি [ধারেসীতি (ক॰)]? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনী সঙ্ঘাণিং ধারেস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৯১. ‘‘যা পন ভিক্খুনী সঙ্ঘাণিং ধারেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৯২. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। সঙ্ঘাণি নাম যা কাচি কটূপগা। ধারেয্যাতি সকিম্পি ধারেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১৯৩. অনাপত্তি আবাধপ্পচ্চযা, কটিসুত্তকং ধারেতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। ততিযসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৪. চতুত্থসিক্খাপদং ১১৯৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ইত্থালঙ্কারং ধারেন্তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ইত্থালঙ্কারং ধারেস্সন্তি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ইত্থালঙ্কারং ধারেস্সন্তী’’তি …পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ইত্থালঙ্কারং ধারেন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ইত্থালঙ্কারং ধারেস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৯৫. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ইত্থালঙ্কারং ধারেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১১৯৬. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ইত্থালঙ্কারো নাম সীসূপগো গীৰূপগো হত্থূপগো পাদূপগো কটূপগো। ধারেয্যাতি সকিম্পি ধারেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১১৯৭. অনাপত্তি আবাধপচ্চযা, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। চতুত্থসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৫. পঞ্চমসিক্খাপদং ১১৯৮. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো গন্ধৰণ্ণকেন নহাযন্তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো গন্ধৰণ্ণকেন নহাযিস্সন্তি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো গন্ধৰণ্ণকেন নহাযিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো গন্ধৰণ্ণকেন নহাযন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো গন্ধৰণ্ণকেন নহাযিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১১৯৯. ‘‘যা পন ভিক্খুনী গন্ধৰণ্ণকেন নহাযেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১২০০. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। গন্ধো নাম যো কোচি গন্ধো। ৰণ্ণকং নাম যং কিঞ্চি ৰণ্ণকং। নহাযেয্যাতি নহাযতি। পযোগে দুক্কটং, নহানপরিযোসানে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১২০১. অনাপত্তি আবাধপ্পচ্চযা, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। পঞ্চমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৬. ছট্ঠসিক্খাপদং ১২০২. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ৰাসিতকেন পিঞ্ঞাকেন নহাযন্তি। মনুস্সা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ৰাসিতকেন পিঞ্ঞাকেন নহাযিস্সন্তি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ৰাসিতকেন পিঞ্ঞাকেন নহাযিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ৰাসিতকেন পিঞ্ঞাকেন নহাযন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ছব্বগ্গিযা ভিক্খুনিযো ৰাসিতকেন পিঞ্ঞাকেন নহাযিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১২০৩. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ৰাসিতকেন পিঞ্ঞাকেন নহাযেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১২০৪. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ৰাসিতকং নাম যং কিঞ্চি গন্ধৰাসিতকং। পিঞ্ঞাকং নাম তিলপিট্ঠং ৰুচ্চতি। নহাযেয্যাতি নহাযতি। পযোগে দুক্কটং, নহানপরিযোসানে আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১২০৫. অনাপত্তি আবাধপ্পচ্চযা, পকতিপিঞ্ঞাকেন নহাযতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। ছট্ঠসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৭. সত্তমসিক্খাপদং ১২০৬. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো ভিক্খুনিযা উম্মদ্দাপেন্তিপি পরিমদ্দাপেন্তিপি। মনুস্সা ৰিহারচারিকং আহিণ্ডন্তা পস্সিত্ৰা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ভিক্খুনিযা উম্মদ্দাপেস্সন্তিপি পরিমদ্দাপেস্সন্তিপি সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ভিক্খুনিযা উম্মদ্দাপেস্সন্তিপি পরিমদ্দাপেস্সন্তিপী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ভিক্খুনিযা উম্মদ্দাপেন্তিপি পরিমদ্দাপেন্তিপীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ভিক্খুনিযা উম্মদ্দাপেস্সন্তিপি পরিমদ্দাপেস্সন্তিপি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১২০৭. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ভিক্খুনিযা উম্মদ্দাপেয্য ৰা পরিমদ্দাপেয্য ৰা, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১২০৮. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ভিক্খুনিযাতি অঞ্ঞায ভিক্খুনিযা। উম্মদ্দাপেয্য ৰাতি উম্মদ্দাপেতি [উব্বট্টাপেতি (সী॰)], আপত্তি পাচিত্তিযস্স। পরিমদ্দাপেয্য ৰাতি সম্বাহাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১২০৯. অনাপত্তি গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। সত্তমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ৮-৯-১০. অট্ঠম-নৰম-দসমসিক্খাপদং ১২১০. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো সিক্খমানায উম্মদ্দাপেন্তিপি পরিমদ্দাপেন্তিপি…পে॰… সামণেরিযা উম্মদ্দাপেন্তিপি পরিমদ্দাপেন্তিপি…পে॰… গিহিনিযা উম্মদ্দাপেন্তিপি পরিমদ্দাপেন্তিপি। মনুস্সা ৰিহারচারিকং আহিণ্ডন্তা পস্সিত্ৰা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো গিহিনিযা উম্মদ্দাপেস্সন্তিপি পরিমদ্দাপেস্সন্তিপি, সেয্যথাপি গিহিনিযো কামভোগিনিযো’’তি! অস্সোসুং খো ভিক্খুনিযো তেসং মনুস্সানং উজ্ঝাযন্তানং খিয্যন্তানং ৰিপাচেন্তানং। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো গিহিনিযা উম্মদ্দাপেস্সন্তিপি পরিমদ্দাপেস্সন্তিপীতি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো গিহিনিযা উম্মদ্দাপেন্তিপি পরিমদ্দাপেন্তিপীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো গিহিনিযা উম্মদ্দাপেস্সন্তিপি পরিমদ্দাপেস্সন্তিপি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১২১১. ‘‘যা পন ভিক্খুনী (সিক্খমানায…পে॰… সামণেরিযা…পে॰…) গিহিনিযা উম্মদ্দাপেয্য ৰা পরিমদ্দাপেয্য ৰা, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১২১২. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। সিক্খমানা নাম দ্ৰে ৰস্সানি ছসু ধম্মেসু সিক্খিতসিক্খা। সামণেরী নাম দসসিক্খাপদিকা। গিহিনী নাম অগারিনী ৰুচ্চতি। উম্মদ্দাপেয্য ৰাতি উম্মদ্দাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। পরিমদ্দাপেয্য ৰাতি সম্বাহাপেতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১২১৩. অনাপত্তি গিলানায [আবাধপ্পচ্চযা (ক॰)], আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। অট্ঠম নৰম দসমসিক্খাপদানি নিট্ঠিতানি। ১১. একাদসমসিক্খাপদং ১২১৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো ভিক্খুস্স পুরতো অনাপুচ্ছা আসনে নিসীদন্তি। ভিক্খূ উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো ভিক্খুস্স পুরতো অনাপুচ্ছা আসনে নিসীদিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ভিক্খুস্স পুরতো অনাপুচ্ছা আসনে নিসীদন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ভিক্খুস্স পুরতো অনাপুচ্ছা আসনে নিসীদিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১২১৫. ‘‘যা পন ভিক্খুনী ভিক্খুস্স পুরতো অনাপুচ্ছা আসনে নিসীদেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১২১৬. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। ভিক্খুস্স পুরতোতি উপসম্পন্নস্স পুরতো। অনাপুচ্ছাতি অনপলোকেত্ৰা। আসনে নিসীদেয্যাতি অন্তমসো ছমাযপি নিসীদতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১২১৭. অনাপুচ্ছিতে অনাপুচ্ছিতসঞ্ঞা আসনে নিসীদতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অনাপুচ্ছিতে ৰেমতিকা আসনে নিসীদতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স । অনাপুচ্ছিতে আপুচ্ছিতসঞ্ঞা আসনে নিসীদতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। আপুচ্ছিতে অনাপুচ্ছিতসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। আপুচ্ছিতে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। আপুচ্ছিতে আপুচ্ছিতসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১২১৮. অনাপত্তি আপুচ্ছা আসনে নিসীদতি, গিলানায, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। একাদসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১২. দ্ৰাদসমসিক্খাপদং ১২১৯. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন ভিক্খুনিযো অনোকাসকতং ভিক্খুং পঞ্হং পুচ্ছন্তি। ভিক্খূ উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনিযো অনোকাসকতং ভিক্খুং পঞ্হং পুচ্ছিস্সন্তী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো অনোকাসকতং ভিক্খুং পঞ্হং পুচ্ছন্তীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো অনোকাসকতং ভিক্খুং পঞ্হং পুচ্ছিস্সন্তি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১২২০. ‘‘যা পন ভিক্খুনী অনোকাসকতং ভিক্খুং পঞ্হং পুচ্ছেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১২২১. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। অনোকাসকতন্তি অনাপুচ্ছা। ভিক্খুন্তি উপসম্পন্নং। পঞ্হং পুচ্ছেয্যাতি সুত্তন্তে ওকাসং কারাপেত্ৰা ৰিনযং ৰা অভিধম্মং ৰা পুচ্ছতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ৰিনযে ওকাসং কারাপেত্ৰা সুত্তন্তং ৰা অভিধম্মং ৰা পুচ্ছতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অভিধম্মে ওকাসং কারাপেত্ৰা সুত্তন্তং ৰা ৰিনযং ৰা পুচ্ছতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১২২২. অনাপুচ্ছিতে অনাপুচ্ছিতসঞ্ঞা পঞ্হং পুচ্ছতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অনাপুচ্ছিতে ৰেমতিকা পঞ্হং পুচ্ছতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অনাপুচ্ছিতে আপুচ্ছিতসঞ্ঞা পঞ্হং পুচ্ছতি, আপত্তি পাচিত্তিযস্স। আপুচ্ছিতে অনাপুচ্ছিতসঞ্ঞা, আপত্তি দুক্কটস্স। আপুচ্ছিতে ৰেমতিকা, আপত্তি দুক্কটস্স। আপুচ্ছিতে আপুচ্ছিতসঞ্ঞা, অনাপত্তি। ১২২৩. অনাপত্তি ওকাসং কারাপেত্ৰা পুচ্ছতি, অনোদিস্স ওকাসং কারাপেত্ৰা যত্থ কত্থচি পুচ্ছতি, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। দ্ৰাদসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ১৩. তেরসমসিক্খাপদং ১২২৪. তেন সমযেন বুদ্ধো ভগৰা সাৰত্থিযং ৰিহরতি জেতৰনে অনাথপিণ্ডিকস্স আরামে। তেন খো পন সমযেন অঞ্ঞতরা ভিক্খুনী অসঙ্কচ্চিকা [অসঙ্কচ্ছিকা (স্যা॰)] গামং পিণ্ডায পাৰিসি। তস্সা রথিকায ৰাতমণ্ডলিকা সঙ্ঘাটিযো উক্খিপিংসু। মনুস্সা উক্কুট্ঠিং অকংসু – ‘‘সুন্দরা অয্যায থনুদরা’’তি। সা ভিক্খুনী তেহি মনুস্সেহি উপ্পণ্ডিযমানা মঙ্কু অহোসি। অথ খো সা ভিক্খুনী উপস্সযং গন্ত্ৰা ভিক্খুনীনং এতমত্থং আরোচেসি। যা তা ভিক্খুনিযো অপ্পিচ্ছা…পে॰… তা উজ্ঝাযন্তি খিয্যন্তি ৰিপাচেন্তি – ‘‘কথঞ্হি নাম ভিক্খুনী অসঙ্কচ্চিকা গামং পৰিসিস্সতী’’তি…পে॰… সচ্চং কির, ভিক্খৰে, ভিক্খুনী অসঙ্কচ্চিকা গামং পাৰিসীতি? ‘‘সচ্চং, ভগৰা’’তি। ৰিগরহি বুদ্ধো ভগৰা…পে॰… কথঞ্হি নাম, ভিক্খৰে, ভিক্খুনী অসঙ্কচ্চিকা গামং পৰিসিস্সতি! নেতং, ভিক্খৰে, অপ্পসন্নানং ৰা পসাদায…পে॰… এৰঞ্চ পন, ভিক্খৰে, ভিক্খুনিযো ইমং সিক্খাপদং উদ্দিসন্তু – ১২২৫. ‘‘যা পন ভিক্খুনী অসঙ্কচ্চিকা [অসঙ্কচ্ছিকা (স্যা॰)] গামং পৰিসেয্য, পাচিত্তিয’’ন্তি। ১২২৬. যা পনাতি যা যাদিসা…পে॰… ভিক্খুনীতি…পে॰… অযং ইমস্মিং অত্থে অধিপ্পেতা ভিক্খুনীতি। অসঙ্কচ্চিকাতি ৰিনা সঙ্কচ্চিকং। সঙ্কচ্চিকং নাম অধক্খকং উব্ভনাভি, তস্স পটিচ্ছাদনত্থায। গামং পৰিসেয্যাতি পরিক্খিত্তস্স গামস্স পরিক্খেপং অতিক্কামেন্তিযা আপত্তি পাচিত্তিযস্স। অপরিক্খিত্তস্স গামস্স উপচারং ওক্কমন্তিযা আপত্তি পাচিত্তিযস্স। ১২২৭. অনাপত্তি অচ্ছিন্নচীৰরিকায, নট্ঠচীৰরিকায, গিলানায, অস্সতিযা, অজানন্তিযা, আপদাসু, উম্মত্তিকায, আদিকম্মিকাযাতি। তেরসমসিক্খাপদং নিট্ঠিতং। ছত্তুপাহনৰগ্গো নৰমো। উদ্দিট্ঠা খো, অয্যাযো, ছসট্ঠিসতা পাচিত্তিযা ধম্মা। তত্থায্যাযো পুচ্ছামি – ‘‘কচ্চিত্থ পরিসুদ্ধা’’? দুতিযম্পি পুচ্ছামি – ‘‘কচ্চিত্থ পরিসুদ্ধা’’? ততিযম্পি পুচ্ছামি – ‘‘কচ্চিত্থ পরিসুদ্ধা’’? পরিসুদ্ধেত্থায্যাযো, তস্মা তুণ্হী, এৰমেতং ধারযামীতি। খুদ্দকং সমত্তং। ভিক্খুনিৰিভঙ্গে পাচিত্তিযকণ্ডং নিট্ঠিতং। |